Milieu

GroenLinks wil bij voorkeur de bestaande ruimte voor wonen en bedrijven niet uitbreiden. Daarom kiezen we voor inbreiding (voor wonen) en slimmer gebruik van bedrijventerreinen. Bouwen dichtbij bedrijventerreinen levert echter milieuproblemen op: geuroverlast, geluidsoverlast, fijnstof, luchtvervuiling. Eén van de oplossingen ligt bij de inzet van de best beschikbare technieken om hinder te voorkomen. Dat betekent dat provincie én gemeenten én waterschappen een strak vergunningenbeleid zullen moeten voeren en de naleving van die vergunningen ook goed moeten controleren. Dat geldt óók voor de uitvoering van het Gelderse stikstofbeleid.

We willen bereiken dat in 2050 overal in Gelderland de milieukwaliteit ook woonkwaliteit heeft.

Het Schone Lucht Akkoord is gebaseerd op oude richtlijnen van de WHO. GroenLinks wil hogere streefwaarden gebaseerd op de nieuwste normen van de WHO. Wij pleiten voor intensivering van het meten, strengere maatregelen om overschrijding aan te pakken en handhaving van de afgesproken normen. Ook regulering van houtstook voor huishoudens is dringend nodig. Gelderland maakt verantwoord gebruik van houtige biomassa: resthout en snoeihout afkomstig vanuit een gebied binnen een straal van 100 km rondom de provincie. De huidige beschikbaarheid is inmiddels volledig benut. GroenLinks ziet biomassacentrales bovendien als een tijdelijke oplossing in afwachting van duurzamere bronnen. Om die reden willen we geen vergunningen voor nieuwe biomassacentrales en zijn we tegen de import van houtpellets uit het buitenland.

De andere oplossing ligt in het maken van de juiste keuzes voor de plekken waar we verstedelijking laten gebeuren. Dat willen we dichtbij stations of knooppunten van openbaar vervoer en op plekken waar de bodem en waterhuishouding daarvoor het meest geschikt zijn.

Een goed en gezond leefmilieu voor mensen en natuur is een absolute prioriteit. We vinden milieubeleid dus niet alleen maar ‘goed om te hebben’: het is ‘onmisbaar om te hebben’.

Gelderland kent op dit moment zeven omgevingsdiensten. Dat levert het voordeel op dat zij “dicht bij huis” hun taken voor vergunningen en controles kunnen uitvoeren. Tegelijk is dat stelsel kwetsbaar omdat het bijna ondoenlijk is om alle deskundigheid bij elke omgevingsdienst in huis te hebben. Voor een deel is dat opgelost door bij elke omgevingsdienst een specialisme onder te brengen waar de andere diensten dan een beroep op kunnen doen. Dat maakt het wel een stuk duurder.

De veiligheid van onze inwoners staat overal voorop. We kunnen nu én in de toekomst niet zonder duidelijke kaders en goede handhaving. De bestuurlijke structuur hoort dat mogelijk te maken, maar die structuur is geen doel op zichzelf. Wel is het belangrijk dat omgevings-diensten snel en doeltreffend kunnen ingrijpen in samenwerking met de veiligheidsregio’s wanneer er calamiteiten optreden.

Voor GroenLinks is het duidelijk dat het anders moet. Sommige omgevingsdiensten zijn te klein voor speciale taken of zelfs de reguliere taken. Het gaat om kwaliteit en zorg voor een veilige en gezonde leefomgeving. Bundeling van diensten en een gebiedsindeling die overeenkomt met die van de veiligheidsregio’s ligt voor de hand. Het bijkomend voordeel is dat er in samenwerking met de veiligheidsregio gerichte communicatie mogelijk wordt: bij milieu-overtredingen, bij gevaarlijke situaties én bij calamiteiten. Op termijn moet blijken of er zelfs één Gelderse Omgevingsdienst kan worden gevormd.
Met een andere gebiedsindeling ben je er natuurlijk niet. Er zal ook flinke inzet nodig zijn voor het vasthouden en uitbreiden van kennis. Vasthouden van deskundig personeel is daarin heel belangrijk.

GroenLinks Gelderland zet vol in op energiebesparing. Dat doen we door de taken ten aanzien van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) in te zetten voor de uitvoering van de Wet milieubeheer. Zo zien we erop toe dat omgevingsdiensten zullen handhaven wanneer bedrijven niet voldoen aan de verplichting om energiebesparende maatregelen te nemen die een terugverdientijd hebben van maximaal vijf jaar. De provincie heeft een voorbeeldrol en kijkt samen met bedrijven waar zij energie kunnen besparen en zorgt daarbij voor maatwerkoplossingen.

Langs (snel)wegen en belangrijke spoorlijnen bestaan vaak grote risico’s voor het milieu wanneer er ongelukken met het transport van gevaarlijke stoffen gebeuren. Langs vaarwegen kennen we de problematiek van het ontgassen of schoonspoelen van scheepsruimen. GroenLinks wil dat Rijk, provincie en gemeenten een gezamenlijke aanpak opstellen om risico’s te minimaliseren en ook de milieubelasting van het transport zelf tot het uiterste te beperken.

We zien elk jaar, nog steeds, dat op sommige akkers en weilanden alle plantengroei het aflegt tegen het middel glyfosaat. GroenLinks wil dat Provincie Gelderland dit middel actief uitbant. Dat moet op alle fronten gebeuren: regelgeving via het Rijk, waterschappen, gemeenten, omgevingsdiensten. Maar ook in overleg met agrariërs. We hebben immers met die sector nog heel wat afspraken over natuur en landschap te maken.
Het is ondenkbaar dat we het gebruik van glyfosaat laten doorgaan als we de biodiversiteit willen herstellen en verbeteren.

GroenLinks wil het gebruik van glyfosaat uitsluiten en het terugdringen van andere bestrijdingsmiddelen onderdeel laten zijn van een actieprogramma biodiversiteit.

Bij emissiecontroles van de omgevingsdienst is te vaak de vooraf berekende uitstoot leidend. Wij willen meer gewicht geven aan de gemeten uitstoot en ook op basis daarvan kunnen handhaven. We vinden dat milieubelasting altijd minimaal hoort te zijn en nergens de normen mag overschrijden. Innovatie kan helpen, maar liever nog zien we in risico-situaties een beleid voor uitfasering. We willen graag burgermeetnetten voor luchtkwaliteit ondersteunen.

Dumpingen van afval van illegale productie van bijvoorbeeld harddrugs is helaas een toenemende vorm van milieucriminaliteit. Het voelt niet goed om de kosten van het opruimen hiervan bij de grondeigenaren te laten liggen. GroenLinks vindt dat Provincie Gelderland en gemeenten hier een calamiteitenfonds voor moeten oprichten, de uitvoering kan bij de omgevingsdienst worden ondergebracht.
Zandwinningsplassen worden verondiept door ze weer op te vullen. Maar het materiaal dat daarbij gebruikt wordt hoort wél schoon te zijn. Zolang we daar geen absolute zekerheid over hebben vindt GroenLinks dat er geen stortingen mogen plaatsvinden. We koesteren de kwaliteit van het grondwater en het water in de plassen. Het is verder onaanvaardbaar dat we afvalmateriaal uit het buitenland aanvoeren om hier de plassen mee op te vullen.

Het is belangrijk dat in Gelderland voor iedereen zwemwater op een redelijke afstand beschikbaar én veilig is. Het zwemwater wordt volgens de richtlijnen in het zomerhalfjaar tenminste 1 of 2 keer per maand gecontroleerd, maar op drukke plekken en ook wanneer het warm weer is of is geweest hoort dat tot 2 keer per week op te lopen. De informatie over de zwemwaterkwaliteit maken we per app én op borden bij het water bekend.